Toprağa bağlı olarak yapılan tarımsal
üretimde önemli bir kar marjına sahip olan
salep bitkisi günümüzde popülerliğini artırmaktadır.
Sağlık
açısından; sindirimi kolaylaştırıcı özelliği ile kabızlığa karşı koruyucu
olması, hemoroid gibi sağlık
problemlerinin önüne geçmesi, hafızayı güçlendirme gibi bilişsel işlevleri
destekleyici olması, öksürük ve bronşit gibi solunum yolları problemlerine
karşı koruyucu ve tedavi edici olması gibi çeşitli özelliklere sahip olup
lezzeti ve kokusu ile çok önemli bir yere sahiptir. Bununla beraber süs bitkisi olarak kullanımı
da yaygındır.
Ülkemizin
ve bölgemizin iklimine elverişli olan salep bitkisine yüksek bölgelerde doğal
olarak rastlanmakla beraber 2500 rakıma sahip alanlara varana kadar söz konusu
bitkinin yetiştiriciliği mümkündür. Fazla suyu sevmeyen salep bitkisi
toprağının orta seviyede nemli olması gerektiğinden çoğu coğrafi koşula da uygundur. Salep
bitkisi doğada her tür toprakta yetişebilse de, kültür ortamında -diğer yumrulu
bitkilerde olduğu gibi- hafif bünyeli, kışın su tutmayan süzekleri ve organik
maddece zengin toprakları daha çok tercih edilmektedir.
Üretici
salep yetiştiriciliğinde düzenli bir toprak hazırlığı yapmalıdır. Haziran
öncesi başlayan toprak işleme ile birlikte
dönüme 4-5 ton denk gelecek şekilde ahır gübresi kullanımı salebin hem
kalitesi hem verimini arttırmaktadır. Son yıllarda solucan gübresi kullanımı da
salep yetiştiriciliğinde sıkça kullanılan bir yöntemdir. Toprak hazırlama
işlemi başladığı andan itibaren sıklıkla yabancı ot gözlenir ve kullanılan
ilaçlar sıklıkla buharlaşma özelliği gösterdiğin den yaz boyunca bir kaç defa tarla sürümü
gerekir.
Eylül
ayı ile birlikte temel gübre kullanımı analiz sonuçlarına göre yapılır. Sahlep
tohumu kışın ekilir. Nisan – Mayıs aylarında ise filizler toplanmaya başlanır.
Bunlarda yer alan yumrular makineler ile değil el ile toplanır. Bitki kökünde
yer alan yumrulardan daha kahverengi renkte olan ana yumru bırakılarak diğerleri
toplanır. Yumurta şeklinde veya çatallı olan bu yumrulardan iki ya da daha
fazla varsa hasat edilir. Eğer bir tane ise bu toplanmaz.
Salep
çok fazla su isteyen bir bitki olmadığından yağış alan bir bölgelerde doğal
yağışlar yeterli olur. Buna karşın salep yetiştirilen bölgede yağışlar
yetersizse sulama yapmak gerekir.
Şehrimizde
salep yetiştiriciliğine zaman zaman yönelimler olmuştur. 2014 yılında Kuluncak
ilçesi ile birlikte başlayan salep yetiştiriciliğini 2021 Nisanda Yeşilyurt
Belediyesi'nin girişimleri ile salep bitkisinin toprakla buluşması takip etmiş,
üretim yöntemi uygulamaları ile bölge çiftçisine örnek olacak prensipte
yetiştiriciliğine başlamıştır. Yeşilyurt Belediye Başkanı Sn. Mehmet Çınar 'ın
"Salep üretiminde başarılı sonuçlar aldığımız takdirde, çiftçilerimize bu
tür ekimler yapmaları noktasında önerilerde bulunup, gerekli destekleri
sağlayacağız“ ifadeleri bölge çiftçileri açısından yüreklendirici bir ifade
olup aynı zamanda ürün çeşitliliğinin artırılmasına yönelik önemli bir hamle
olarak göze çarpmaktadır.
Sahlep
içecek, dondurma, pastacılık ve kimya gibi sektörlerde önemli bir yeri olması, kazancı
açısından önemli bir yere sahip olması ve pazarının her zaman sıcaklığını koruması
sebebiyle üreticinin yüzünü güldürecek bir tıbbi aromatik bitkidir. Artan hamle
ve girişimlere bakanlığın teşvik ve
destekleri, Tarım İl Müdürlüklerinin
danışmanlığı ve üreticinin yönelimi ile Malatya 'nın topraklarının mor renge
bürünmesi yakındır. Çeşitliliğin artması şüphesiz sanayi ve iş sahasının
artmasını beraberinde getirecektir. Bu anlamda güçlü bir alt yapı, bir hayli
çalışkan üretici ve doğru ve zamanında
yapılacak yatırımlarla Malatya ekonomisinin hızla yükselmesi öngörülmektedir.
Saygılarımla...
YORUMLAR